Słońce i dobra zabawa to nieodłączny duet! Szczególnie, gdy mamy lato! Nie zapomnij jednak o ochronie przeciwsłonecznej, która pozwoli Ci w bezpieczny sposób korzystać z pięknej pogody, zarówno, gdy jesteś w ciąży, karmisz piersią oraz masz na oku niemowlę.
Zakup kremu z bezpiecznym, a zarazem skutecznym filtrem UV to niełatwa sprawa. Szczególnie, gdy nie potrafisz analizować składów kosmetyków i nie masz wiedzy na temat rodzajów i działania filtrów przeciwsłonecznych. Bo choć oferta kosmetyków do opalania jest bardzo szeroka, nie masz pewności, że zastosowane tam filtry rzeczywiście ochronią Ciebie i Twoje dziecko przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych oraz nie podrażnią Waszej skóry.
W dzisiejszym artykule opowiemy Ci, jak za pomocą prostego rozróżnienia na filtry mineralne i chemiczne możesz dobrać krem z bezpiecznym filtrem UV. Dowiesz się, jak bezpiecznie opalać się w ciąży oraz chronić niemowlę przed słońcem, czego unikać, a czego szukać w składzie kosmetyku. A na koniec odkryjesz nasz przegląd filtrów przeciwsłonecznych z dobrym składem.
Filtry chemiczne
Większość popularnych preparatów dostępnych w drogeriach, marketach i aptekach ma w swoim składzie filtry chemiczne, czyli tzw. filtry przenikające. Ich działanie polega na tym, że wnikają w wierzchnie warstwy skóry, absorbują promieniowanie ultrafioletowe, a następnie uwalniają je w postaci ciepła [1, 7]. Plusem filtrów chemicznych, jest to, że zawierające je kosmetyki nie pozostawiają na skórze tłustej warstwy i są niewidoczne na jej powierzchni. W dodatku część z nich zapewnia ochronę zarówno przeciwko promieniowaniu UVA, jak i UVB [6, 7, 8].
Charakteryzują się jednak sporym potencjałem alergennym i drażniącym (np. Benzophenone-4, Benzophenone-5, Isoamyl P-Methoxycinnamate, PEG-25 Paba) [1]. Niektóre należą do związków endokrynnie czynnych, czyli takich które mają wpływ na funkcjonowanie układu hormonalnego człowieka i w efekcie mogą prowadzić do długofalowych zmian, jak niepłodność, zmiany strukturalne narządów rozrodczych, otyłość czy predyspozycja do nowotworów sutka i prostaty (np. 4-Methylbenzylidene Camphor, Enzacamene, Benzophenone-3, Oxybenzone, Ethylhexyl Dimethyl Paba) [2, 8]. W dodatku mają potencjał przenikania do mleka matki (np. 4-Methylbenzylidene Camphor, Benzophenone-3, Ethylhexyl Methoxycinnamate, Enzacamene) oraz niszczenia DNA komórek (np. Ethylhexyl Dimethyl Paba, Benzophenone-3, Padimate O) [1, 8].
Tych filtrów UV unikaj:
2-Cyano-3,3-Diphenyl Acrylic Acid 2-Ethylhexyl Ester
2-Ethylhexyl 2-Cyano-3,3-Diphenyl-2-Acrylate
4-MBC
4-Methylbenzylidene Camphor
4-Methylbenzylidene Camphor
Amiloxate
Benzophenone-3
Benzophenone-4
Benzophenone-5
BP-4
EHDP
EHS
Enzacamene
Enzacamene
Escalol 507
Escalol 557
Escalol 577
Escalol 587
Ethoxylated Ethyl-4-Aminobenzoate
Ethylhexyl Dimethyl PABA
Ethylhexyl Methoxycinnamate
Ethylhexyl Salicylate
Eurosolex 6300
Eurosolex OCR
Eusolex 2292
Eusolex 4360
Eusolex 6300
IMC
Isoamyl P-Methoxycinnamate
Isopentyl-4-Methoxycinnamate
MBC
MBC
Neo Heliopan E1000
OCR
Octinoxate
Octisalate
Octocrylene
Octyl Methoxycinnamate
Octyl Salicylate
Octyldimethyl PABA
OD-PABA
OMC
Oxybenzone
Padimate O
Parsol 5000
Parsol 5000
Parsol MCX
Polyacrylamide Methylbenzylidene Camphor
Sulisobenzone
Sulisobenzone Sodium
Tinosorb OMC
Uvinul M40
Uvinul MC80
Uvinul MS40
Uvinul N539T
Jak widzisz, stosowanie popularnych kosmetyków z filtrami chemicznymi może być szkodliwe lub wręcz niewskazane do stosowania przez Ciebie w okresie ciąży i karmienia piersią oraz przez Twoje dziecko. Czym się więc smarować?
Filtry mineralne
Być może słyszałaś już o filtrach mineralnych? Znajdziesz je głównie w kosmetykach naturalnych. Są równie skuteczne jak filtry przenikające. Co ciekawe, do niedawna sądzono, że ich działanie opiera się nie na reakcjach chemicznych a fizycznych, a mianowicie, że nie mają one zdolności wnikania w głąb skóry. W zamian miałyby tworzyć na jej powierzchni warstwę ochronną, która działa niczym lustro i odbija promienie słoneczne [3, 6, 7]. W ostatnich latach pojawiły się jednak badania, które dowodzą, że filtry mineralne odbijają jedynie fale długie (powyżej 400 nm), a krótsze – podobnie jak filtry chemiczne – pochłaniają [8]. Ponieważ zakres promieniowania słonecznego waha się między 100 a 400 nm, można założyć, że filtry mineralne również je absorbują. Do tego typu filtrów zaliczamy: Dwutlenek tytanu (Titanium Dioxide) i Tlenek cynku (Zinc Oxide). Jeden i drugi jest bardzo jasny, dlatego kosmetyki z filtrami mineralnymi mogą mieć gęstą konsystencję i bielić skórę.
Filtry mineralne
są fotostabilne – zachowują swoje ochronne działanie niezależnie od upływu czasu.
Ważne jest to, że, w przeciwieństwie do wielu filtrów chemicznych, filtry mineralne są fotostabilne. Co to oznacza? Że są zdolne do zachowania swoich właściwości ochronnych niezależnie od upływu czasu, promieniowania czy procesów utlenienia. Skutki stosowania niestabilnych filtrów UV mogą być bardzo dotkliwe, np. reakcje uczuleniowe, podrażnienia, uszkodzenia i choroby skóry, poparzenia słoneczne. Do takich najczęściej spotykanych, niestabilnych filtrów przeciwsłonecznych należą m.in.: Butyl Methoxydibenzoylmethane, Avobenzone, Ethylhexyl Methoxycinnamate, Octinoxate, Octyl Methoxycinnamate [3, 8]. Wybierając krem z filtrem UV dla siebie i swojego maleństwa, lepiej tych substancji unikaj.
Filtry w postaci nano
Kolejnym gorącym tematem w kwestii bezpieczeństwa filtrów przeciwsłonecznych jest mikronizacja filtrów mineralnych, czyli kontrowersyjne „nano” na liście składników. Możesz znaleźć ten dopisek przy nazwie zastosowanego w kremie filtra, umieszczony w nawiasie, np. Titanium Dioxide (nano). Czy filtry UV w formie nano są rzeczywiście tak niebezpieczne, jak je malują? I dlaczego producenci je w ogóle stosują? Zacznijmy od drugiego pytania, bo odpowiedź na nie jest dość prosta. Trend na mikrocząsteczki jest coraz bardziej popularny w dużej mierze dzięki nam – konsumentom – i naszym oczekiwaniom. Przyzwyczajone do kosmetyków z filtrami chemicznymi i ich transparentności na skórze oczekujemy tego samego od filtrów mineralnych. Często zarzucamy tym drugim, że pozostawiają na skórze biały, widoczny ślad. Chcąc przekonać nas do filtrów mineralnych, producenci zaczęli więc stosować formy nano. Filtry w tej postaci nie odbijają tak dużo światła widzialnego jak w przypadku większych cząstek, a w efekcie nie bielą tak skóry [9].
Badania nad nanocząsteczkami, ich właściwościami i możliwym działaniem biologicznym to jednak dość młoda dziedzina. I choć korzyści wynikające z niebielenia skóry wydają się przemawiać za stosowaniem filtrów w formie nano, naukowcy wciąż nie są zgodni co do ich bezpieczeństwa dla zdrowia człowieka. Kontrowersje wzbudza przede wszystkich ich penetracja w głąb skóry, trwała absorpcja i potencjalna toksyczność [5]. W literaturze fachowej znajdziemy badania stwierdzające, że nano cząsteczki są dobrze tolerowane przez skórę. Co zatem robić? Stosować kremy przeciwsłoneczne z filtrami UV w formie nano czy nie? Tę decyzję pozostawiamy Tobie. Ważne, byś wiedziała, że w tych samych badaniach zaleca się ostrożność w przypadku osób z dermatozami, u dzieci i osób starszych [5]. Dlatego, kupując kosmetyk dla swojego maluszka, lepiej wybierz ten bez nanocząstek.
Czy wszystkie kosmetyki z filtrami mineralnymi zawierają cząsteczki nano? Nie. Istnieje sporo naturalnych kremów do opalania, w skład których wchodzą filtry mineralne o większych cząstkach. Jak je rozpoznać? Na liście składników widnieją zawsze jako samodzielny składnik – Zinc Oxide lub Titanium Dioxide – bez dopisku „nano” w nawiasie. Jeśli kosmetyk zawiera nanoskładniki, taka informacja zawsze musi się znaleźć na etykiecie.
Poznaj naturalne, łatwe sposoby na prawidłową pielęgnację cery naczynkowej w ciąży. Pobierz naszą darmową Infografikę i dowiedz się, jak krok po kroku oczyszczać, pielęgnować i odżywiać skórę dotkniętą rumieniem i widocznymi naczynkami!
Bezpieczne opalanie
Stosowanie filtrów mineralnych wydaje się dużo skuteczniejsze i bezpieczniejsze niż używanie filtrów chemicznych, szczególnie dla wrażliwej skóry w ciąży i skóry dziecka. Co ciekawe, wiele kosmetyków naturalnych, zawierających filtry mineralne, posiada w swoim składzie również inne, naturalne substancje, które mogą wspomóc ochronne działanie przeciwsłoneczne. Oleje roślinne, bo o nich mowa, zawierają naturalne filtry UV [1, 4]. Dodatkowo pielęgnują skórę i chronią ją przed utratą wilgoci. Niektóre z nich podkreślają kolor opalenizny, a jeszcze inne przynoszą ulgę przy poparzeniach słonecznych. Szczególnie warto zwrócić uwagę na: olej z pestek malin, olej z nasion dzikiej marchwi, olej z kiełków pszenicy, oliwę z oliwek, olej ze słodkich migdałów czy olej kokosowy. W składzie kosmetyków znajdziesz je pod nazwą Oil, np. Prunus Amygdalus Dulcis Oil (olej ze słodkich migdałów). Uważaj jednak na Mineral Oils, bo to nic innego jak pozbawiona dobroczynnych właściwości parafina.
Uwaga!
Stosowanie wyłącznie olejów roślinnych w trakcie opalania to za mało! W ostatnim czasie pojawiło się sporo publikacji i komentarzy pseudoekspertów sugerujących, że oleje mogą być używane zamiast kremów z filtrem UV. Nie wspominają one jednak, że współczynnik ochrony przeciwsłonecznej naturalnych olejów roślinnych nie jest dokładnie znany [6]. Za to znane są przypadki dotkliwych poparzeń słonecznych i podrażnień skóry po zastosowaniu jedynie oleju. Dlatego nigdy nie używaj samego oleju i zawsze, wychodząc na słońce, smaruj siebie i dziecko naturalnym kremem z filtrem przeciwsłonecznym!
O czym warto więc pamiętać przy wyborze kremów do opalania? Po pierwsze zawsze patrz na skład kosmetyku i nie kieruj się obietnicą producenta z przodu etykiety. Po drugie filtry mineralne znajdują się głównie w kosmetykach naturalnych i ekologicznych, co jest dla Ciebie ważną podpowiedzią. Są tylko dwa i łatwo je zapamiętać: Titanium Dioxide oraz Zinc Oxide. To tych substancji szukaj w składzie. Dobrze, by wybrany przez Ciebie kosmetyk zawierał też naturalne oleje roślinne, które wspomagają ochronne działanie filtrów przeciwsłonecznych. Dzięki temu skóra Twoja i Twojego dziecka będzie nie tylko bezpieczna, ale też odżywiona i nawilżona. A wiemy, że na takiej skórze letnia opalenizna prezentuje się jeszcze piękniej!
Przegląd filtrów przeciwsłonecznych z dobrym składem
Poznaj nasz wybór dobrych kremów przeciwsłonecznych, które są bezpieczne dla kobiet w ciąży, karmiących i niemowląt! Po pierwsze zawierają wyłącznie naturalne filtry mineralne. Do tego są wolne od drażniących konserwantów, barwników i substancji zapachowych. Mogą być więc stosowanie przez osoby ze skórą wrażliwą i alergiczną. Zawierają dobroczynne oleje roślinne i ekstrakty, które pielęgnują i odżywiają skórę po opalaniu oraz hamują procesy fotostarzenia. Bezpieczeństwo wybranych przez nas kremów potwierdza prestiżowy certyfikat kosmetyków naturalnych ECOCERT.
Jaki krem dla dzieci i niemowląt, a jaki dla młodej Mamy? Dla maluszka wybierz kosmetyk z SPF conajmniej 30 i wyżej. Dla noworodków i niemowląt najbezpieczniejsze będą kremy z SPF 50+. Pamiętaj jednak, że niezależnie od wartości SPF dzieci poniżej 3 roku życia nie powinny przebywać na bezpośrednim słońcu! Dla Ciebie – czy to w ciąży, czy w okresie karmienia piersią – bezpiecznym rozwiązaniem będą kremy z SPF conajmniej 20 oraz te o wyższych wartościach SPF dla Twojego malucha. Jeśli Wasze skóry polubiły się z tym samym naturalnym kremem UV, nie ma potrzeby kupowania dwóch oddzielnych kosmetyków.
ANTHYLLIS ECOBIO MLECZKO PRZECIWSŁONECZNE SPF 50+++ DLA DZIECI I DOROSŁYCH (100 ML)
Kosmetyk ma formę mleczka w spray-u, które bardzo łatwo się nakłada. Dzięki obecności cennego oleju buruti, bogatego w witaminę A i karotenoidy, posiada lekki, kremowy kolor. Dla dorosłych i dzieci od 1 dni życia.
DERMA ECO BABY KREM NA SŁOŃCE SPF 30 DLA DZIECI I DOROSŁYCH (200 ML)
Zapewnia średnią ochronę dla dzieci i niemowląt oraz kobiet w ciąży i młodych Mam. Zawiera glicerynę i wyciąg z aloesu, które nawilżają skórę i koją ewentualne podrażnienia.
ECO COSMETICS BABY KREM NA SŁOŃCE SPF 50+ DLA DZIECI I DOROSŁYCH HIPOALERGICZNY (50 ML)
Krem idealny na słoneczne, letnie dni – zarówno dla Ciebie i jak i Twojego maleństwa! Zapewnia bardzo wysoką ochronę przed szkodliwym działaniem promieni
słonecznych.
Eco Cosmetics Krem na słońce SPF 20 dla dorosłych hipoalergiczny (100 ml)
Krem od Eco Cosmetics to doskonały wybór dla ciężarnych i karmiących Mam. Oferuje średnią ochronę, idealną na mniej słoneczne dni lub gdy nie przebywasz bezpośrednio na słońcu.
WIEMY, ŻE SAMODZIELNA ANALIZA SKŁADU KOSMETYKÓW TO NIEŁATWE ZADANIE. DLATEGO ZACHĘCAMY CIĘ DO POBRANIA NASZEJ DARMOWEJ ŚCIĄGI „KOSMETYKI BEZ TAJEMNIC”! ZNAJDZIESZ TU LISTĘ PONAD 100 SKŁADNIKÓW SZKODLIWYCH DLA KOBIET W CIĄŻY, KARMIĄCYCH I NIEMOWLĄT. KLIKNIJ W TEN LINK I POBIERZ ŚCIĄGĘ NA SWÓJ TELEFON! DZIĘKI TEMU BĘDZIESZ MIAŁA JĄ ZAWSZE PRZY SOBIE PRZY KAŻDYCH ZAKUPACH KOSMETYCZNYCH!
BIBLIOGRAFIA
- Bojarowicz, Halina, Natalia Bartnikowska, „Kosmetyki ochrony przeciwsłonecznej. Część I. Filtry UV oraz ich właściwości”, Problemy Higieny i Epidemiologii 95/3, s. 596-601.
- „Dysruptory endokrynne”, Ile natury na skórze?, http://www.ilenatury.pl/index.php/2018/12/11/dysruptory-endokrynne/ (11.12.2018)
- „Fotostabilność filtrów UV”, Ile natury na skórze?, http://www.ilenatury.pl/index.php/2019/05/07/fotostabilnosc-filtrow-uv/ (09.05.2019).
- Kalinowska, Natalia, et. al., „Właściwości oleju z pestek malin wykorzystywane w kosmetyce”, Kosmetologia estetyczna 2017/2 (6), s. 121-123.
- Kosmala, Karolina, Renata Szymańska, „Nanocząstki tlenku tytanu (IV). Otrzymywanie, właściwości i zastosowanie”, Kosmos. Problemy nauk biologicznych 2016/2 (65), s. 235-245.
- Stanisz, Beata, „Ochrona skóry przed negatywnymi skutkami promieniowana UV”, Kosmetologia 2009/65 (5), s. 363-368.
- Tampucci, Silvia, et.al., “Cutaneous Permeation and Penetration of Sunscreens: Formulation Strategies and In Vitro Methods”, Cosmetics 2018/5 (1).
- “UV Filters Chart: Sunscreen Active Ingredients”, http://www.skinacea.com/sunscreen/uv-filters-chart.html#.XO_URlMzZE7 (13.09.2012).
- „Wszystkie filtry UV absorbują promieniowanie”, Ile natury na skórze?, http://www.ilenatury.pl/index.php/2019/08/01/wszystkie-filtry-uv-absorbuja-promieniowanie/ (01.08.2019)
