W poprzedniej części cyklu o problemach w karmieniu piersią mogłaś przeczytać o najczęściej pojawiających się trudnościach w karmieniu i sposobach rozpoznawania ich. Teraz przechodzimy do działania! Jak zapobiegać problemom i niwelować je, kiedy już się pojawią, bez korzystania z farmakologii?
Niezwykle ważne są tu dwie rzeczy. Po pierwsze, szukaj w sobie samej spokoju, intuicji i siły do podejmowania decyzji w zgodzie ze sobą i tym, co uważasz za najlepsze dla Was. Bez tego łatwo skończyć jako chorągiewka na wietrze sprzecznych przekonań ludzi dookoła, a to naprawdę potrafi człowieka wykończyć! A po drugie, szukaj naturalnych, niemedycznych sposobów na poradzenie sobie z trudnościami. Bazują one na mądrości położnych i współpracują z naturalnymi predyspozycjami kobiecego ciała, zamiast z nimi walczyć, jak to się czasem dzieje w przypadku pochopnego podania leków.
Jak więc możesz poradzić sobie z powszechnymi trudnościami w karmieniu piersią, czerpiąc z natury i nie wychodząc z domu?
1. Nawał
- Unikaj kroplówek w porodzie. Przyjmowanie dużej ilości płynów dożylnie w czasie porodu, także w przypadku znieczulenia zewnątrzoponowego, potrafi bardzo zwiększyć nawał.
- Jak najczęściej przystawiaj dziecko do piersi. To jest ten moment, kiedy uskuteczniamy karmienie na żądanie… Mamy 😉
- Stosuj zimne okłady – zamrożone, uprzednio zmoczone pieluchy tetrowe około 10 minut po wyjęciu z zamrażalnika i uformowane w okręgi na obolałe piersi robią genialną robotę. Mogą być to też gotowe okłady żelowe czy cokolwiek innego, co będzie wystarczająco zimne, żeby przynieść Ci ulgę. Może torebki mrożonego groszku? Pamiętaj tylko o odczekaniu przynajmniej kilka minut od wyjęcia z zamrażalnika.
- Przed przystawieniem dziecka do piersi przyciśnij na kilkadziesiąt sekund opuszki palców ułożone w “tulipan” do otoczki. Limfa trochę się cofnie i zrobi dziecku miejsce na uchwycenie piersi.
- W razie problemów z wypływem mleka, zastosuj ciepły okład lub prysznic i odciągnij trochę mleka, najlepiej ręcznie, żeby zaczęło płynąć.
- Jeśli masz bardzo silny nawał, możesz pić 2-3 szklanki naparu z szałwii przez 2-3 dni. Szałwia działa hamująco na laktację, więc uważaj z jej stosowaniem i przestań, jak tylko zelżeje dyskomfort z powodu nadprodukcji.
- Może Ci pomóc laid-back breastfeeding, czyli pozycja naturalna odchylona. Spróbuj także leżenia na plecach dla odpoczynku – w tej pozycji płyny mogą się łatwiej cofnąć dzięki grawitacji.
- W razie nawrotu lub kompletnego “zatkania” może pomóc jednorazowe odciągnięcie mleka na maksa, “do zera”. Pamiętaj, że mleko produkuje się w sposób ciągły, więc to nigdy nie jest dosłowne zero.
Na co zwrócić uwagę?
Czy nie powstają stwardniałe miejsca, z których w ogóle nie wypływa mleko podczas karmienia (jeśli tak: ryzyko zastoju)? Czy po karmieniu dziecko jest spokojne, a Ty odczuwasz ulgę w piersiach (jeśli nie: ryzyko nieefektywnego ssania)?
Kiedy do doradcy laktacyjnego?
Kiedy masz gorączkę, czujesz grypowe “rozbicie”; nie odczuwasz ulgi po karmieniu; masz wrażenie, że razem z dzieckiem kompletnie sobie nie radzicie z ogromem nawału.
2. Popękane brodawki
- Upewnij się, że dziecko wystarczająco głęboko przystawia się do piersi i ssie efektywnie. Najbardziej uszkodzone i bolesne są brodawki, które dziecko ssie bez sporej części otoczki w buzi.
- Najlepszym lekarstwem dla brodawek jest Twoje mleko! Po karmieniu wyciśnij odrobinę (ściśnij otoczkę palcami) i rozsmaruj je na każdej z brodawek. Pozostaw do wyschnięcia.
- Wietrz piersi, ile tylko się da. Swobodny dostęp powietrza najlepiej wspomaga gojenie. Minimum to zostawienie piersi po karmieniu na wierzchu do kompletnego wyschnięcia brodawki. Maksimum – chodzenie przez kilka dni topless lub w samym (rozchełstanym) szlafroku.
- Na popękany naskórek stosuj kilka razy dziennie okłady z czarnej lub zielonej herbaty – zaparzonych, wystudzonych torebek. Przyspiesza gojenie, działa antyseptycznie. Podobnie możesz robić z torebkami rumianku lub wacikami zanurzonymi w naparze.
- Możesz stosować czystą lanolinę 100%. Kupisz ją w aptece, czasem w drogerii. Po każdym karmieniu, kiedy brodawka kompletnie wyschnie, posmaruj ją warstwą lanoliny. Nie musisz jej zmywać przed karmieniem i możesz używać jej tak dużo i tak długo, jak potrzebujesz. Alternatywnie możesz używać maści nagietkowej.
- Kiedy musisz się ubrać, a wzdrygasz się na samą myśl o brodawkach dotykających materiału, mogą pomóc muszle laktacyjne. To takie plastikowe podwójne miseczki z dziurą na brodawkę.
Na co zwrócić uwagę?
Czy następuje poprawa stanu brodawek w miarę zdobywania sprawności w karmieniu przez Ciebie i dziecko? Czy naturalne sposoby pomagają?
Kiedy do doradcy laktacyjnego?
Jeśli naturalne metody nie pomagają, a karmienie nadal boli i brodawki są w złym stanie (ryzyko zbyt płytkiego przystawienia, krótkiego wędzidełka); jeśli występują objawy zakażenia – gorączka, ropa, dotkliwy kłujący ból w głąb piersi, “papranie się” ran.
3. Zastój
- “Empty breast, lots of rest” , czyli w wolnym tłumaczeniu “pierś pusta, na cycki kapusta” :). Karm jak najczęściej i jak najwięcej odpoczywaj. Najlepiej po prostu wskocz z dzieckiem do łóżka na (ty)dzień czy dwa – tyle, ile się da – i pozwól się obsługiwać.
- Trzymaj w lodówce liście oderwane ze środkowej części główki kapusty. Wyjmuj schłodzone, ponakłuwaj gęsto widelcem i trzymaj na piersi w miejscu zastoju. I tak przez całą dobę, aż do ustania zastoju, zmieniając liście po każdym karmieniu lub częściej.
- Skup się na dobrym, głębokim przystawieniu dziecka do piersi tak, aby na pewno efektywnie ssało.
- Karm tak, aby broda dziecka znajdowała się od strony zastoju – od tej strony dziecko wyciąga najwięcej mleka. Drugim miejscem w kolejności jest nos.
- Testuj różne pozycje – zapomnij o “nie da się”. Jeśli wydaje Ci się, że żadnym sposobem nie możesz umieścić brody dziecka od strony zastoju, spróbuj pozycji wilczycy. Dziecko leży na plecach, a Ty pochylasz się nad nim tak, aby złapało pierś w tę stronę, w którą chcesz. Wtedy też bardzo pomaga grawitacja! Drugą możliwością jest położenie się płasko na plecach i ułożenie na sobie dziecka w pożądanym kierunku. Możesz poprosić kogoś o pomoc w przyjęciu odpowiedniej pozycji.
- Zaczynaj karmienie od piersi z zastojem. Dziecko ma wtedy większą motywację i siłę ssania.
- Możesz wykonywać delikatny, głaszczący masaż twardego miejsca w kierunku brodawki, żeby pomóc mleku wypłynąć.
- Pod prysznicem kieruj ciepły strumień wody na pierś. To bezpieczny masaż stwardniałego miejsca plus ciepło, które pomaga w wypływie.
- Zwróć szczególną uwagę na to, aby nic nie uciskało zastoju, np. stanik. Dobrze dobrany przez profesjonalną brafitterkę stanik to bardzo ważna sprawa nie tylko przy karmieniu piersią.
Na co zwrócić uwagę?
Czy pojawia się gorączka, stan grypowy? Czy zastój schodzi, choć trochę się “poluźnia” przy karmieniu, stopniowo zmniejsza?
Kiedy do doradcy laktacyjnego?
Jeśli gorączka, rozbicie nie przejdą po 1-2 dniach stosowania leków przeciwzapalnych bez recepty; przy dalszym pogorszeniu zastoju mimo wysiłków; gdy zastój nie ustępuje w ciągu kilku dni (ryzyko zapalenia piersi); jeśli zdarzają się częste nawroty (możliwe nieprawidłowe przystawienie).
4. Zatkany kanalik
- Jeśli dopiero zauważyłaś białą kropkę, nie musisz robić nic. Bardzo często zatkany kanalik odetka się sam podczas karmienia. Karm często.
- Jeżeli wyczuwasz twardsze miejsce w piersi, możesz podczas karmienia robić delikatny masaż w stronę brodawki, jak przy zastoju.
- Jeśli czujesz się na siłach, możesz nakłuć biały czubek sterylną igłą z apteki lub zgłosić się po to do doradczyni laktacyjnej.
- Spróbuj lekko wycisnąć mleko z kanalika, naciskając na otoczkę. Może być na początku gęste, taki “korek”. Po wyjściu “korka” kanalik powinien się udrożnić.
Na co zwrócić uwagę?
Czy pierś boli? Czy twardy fragment się powiększa?
Kiedy do doradcy laktacyjnego?
Jeśli odczuwasz ból, odczucia grypowe, masz gorączkę; pojawia się ropa lub robi się rana; gdy mimo wysiłków kanalik pozostaje zatkany; przy częstych nawrotach.
Więcej naturalnych sposobów?
Chcesz wiedzieć, jak rozpocząć przygodę z naturalną pielęgnacją i od czego zacząć? Wskakuj szybciutko do tego wpisu! Pokazujemy krok po kroku, jak zmienić nawyki kosmetyczne i prezentujemy Case Studies Mam, które mają tę drogę za sobą!
A jeśli nie opanowałaś jeszcze tajemnej sztuki analizy składu kosmetyków, koniecznie przeczytaj ten artykuł! Pokazujemy tutaj 5 prostych kroków, jak czytać etykiety, nawet, gdy nie masz o tym zielonego pojęcia!
5. Niedobór mleka
- Pamiętaj: jeśli Twoje zdrowe dziecko efektywnie ssie, Twoje piersi produkują dokładnie tyle mleka, ile ono potrzebuje. Naprawdę.
- Twoje mleko zawiera hormony regulujące apetyt, które powodują, że dziecko przestaje jeść, kiedy jest syte. Unikaj dokarmiania. Spowoduje ono, że dziecko zje mniej z piersi.
- Upewnij się, że Twoje dziecko prawidłowo przystawia się do piersi.
- KARM, KARM, KARM ile wlezie. Tylko karmiąc więcej jesteś w stanie wyprodukować więcej – o ile Twoje dziecko będzie tego potrzebowało.
- Zawsze proponuj drugą pierś. I “trzecią”, i “czwartą”, jeśli dziecko wciąż chce ssać. Mleko produkuje się na bieżąco.
- Jak najczęściej bądźcie w kontakcie skóra do skóry i karmcie się w pozycji naturalnej odchylonej.
- Dbaj o relaks, sen, obniżenie poziomu stresu.
- Jeżeli nie możesz być z dzieckiem w ciągu pierwszych dni, odciągaj mleko przynajmniej co 2-3 godziny.
- Jeśli chcesz z jakiegoś powodu szybko zwiększyć produkcję mleka, wypróbuj power pumping. Odciągaj przez kilka dni, kiedy tylko się da, przynajmniej 12x dziennie, niekoniecznie w równych odstępach. Odciągaj, dopóki wypływa mleko, potem odciągaj z drugiej piersi, odczekaj chwilę, poruszaj piersi, spróbuj odciągnąć mleko ręcznie, potem znów wróć do laktatora. I tak kilka razy dla każdej piersi.
- Produkty o udowodnionym działaniu mlekopędnym to między innymi: słód jęczmienny, kozieradka, koper włoski, owsianka.
Na co zwrócić uwagę?
Czy dziecko uspokaja się, rozluźnia podczas karmienia? Czy dziecko robi siku i kupę wystarczająco często (min. 2 kupy dziennie między 2. dobą a końcem 4. miesiąca)?
Kiedy do doradcy laktacyjnego?
Kiedy podejrzewasz nieefektywne ssanie, niezbyt dobre przystawienie do piersi; kiedy dziecko zbyt mało się wypróżnia, nie rozluźnia się podczas karmienia; kiedy na kontroli okazuje się, że dziecko znacznie odbiega wagą od normy wiekowej (uwaga: normy dotyczące dzieci karmionych piersią są inne niż dla dzieci karmionych sztucznie).
Pamiętaj!
Jeśli podejrzewasz, że dopadł Cię poważny problem z piersią, np. zapalenie piersi (zastój, ból, gorączka), ropień (bardzo zły stan zastoju, ropa, silny ból), grzybica (biały nalot na brodawce, kłujący ból w piersi, pleśniawki u dziecka) lub wyczuwasz w piersi guzki, które nie ustępują po kilku dniach – bezwzględnie zgłoś się szybko do lekarza-doradcy laktacyjnego. Czasem szybka interwencja medyczna może uratować Twoje karmienie piersią, a nawet zdrowie!
Niezależnie zaś od rozmiarów Twojego problemu, pamiętaj, że niemal ZAWSZE da się znaleźć rozwiązanie i karmić piersią tak długo, jak chcesz. Nie wahaj się wierzyć swojemu ciału i swojemu dziecku, a kiedy zachodzi potrzeba – szukać wsparcia, odpowiedzi, pomocy. Życzę Ci wytrwałości – to, o co walczysz, jest tego warte!
W następnym odcinku opowiem Ci, czego NIE robić, kiedy pojawiają się problemy w karmieniu piersią i rozmontuję kilka najpopularniejszych mitów dotyczących karmienia.
Autor: Pam Kucińska
Chcesz wiedzieć, skąd się biorą najczęstsze problemy z karmieniem piersią i jakie mają objawy? Wskakuj do pierwszego artykułu z cyklu i sprawdź, jak rozpoznać, czy to nawał, zastój, popękane brodawki, zatkany kanalik lub niedobór mleka: „5 najczęstszych problemów z karmieniem piersią”.
